سایت دکتر مظهری

مدتها در پی نگارش کتابی در باب تغذیه بودم تا مجموعه ای مدون در اختیار دانشجویان و علاقمندان قرار گیرد، که متاسفانه هر بار به دلایلی به سرانجام نرسید. پس از راه اندازی وب سایت فوق تصمیم بر این شد که مطالب و نکات علم تغذیه از این راه در اختیار دوستداران قرار گیرد. امیدواریم که در راه اعتلای فرهنگ تغذیه ای مردم فهمیم ایران قدم مثبتی باشد.

استفاده از مطالب فوق به صورت رایگان است، منتها بازنشر آن(به هر نحوی) مستلزم رعایت حق کپی رایت بوده و خلاف آن از لحاظ عرفی و اخلاقی صحیح نیست.

دکتر سید ضیاءالدین مظهری

توصیه های اصولی وعلمی قابل اجرا برای کاهش وزن

ايستگاه اول: در مورد اصطلاح «يويو افكت» چه تفكر و انديشه‌اي داريد. همان بازي مورد علاقه بچه‌ها يا رفت و برگشت فرفره‌اي كه به نخ متصل بوده و به‌طور مرتب و سريع به طرف پايين سرازير مي‌شود و سپس بدون لحظه‌اي درنگ فوراً به مبدأ خود برمي‌گردد. درست شبيه افرادی كه در كوتاه‌ترين زمان بالاترين موفقيت را در قبال كاهش وزن كسب كرده و در چشم برهم‌زدني همه دستاوردها نيست و نابود مي‌گردد و حتي جريمه‌اي را نيز به‌صورت چند كيلوگرم بار اضافي‌تر از وزن قبلي خود بر دوش خواهند كشيد. اگر كسي در قبال افزايش و كاهش وزن متناوب شخصاً تجربه‌اي را به‌عمل نياورده باشد، قطعاً در اطرافيان دور و نزديك خود آن را مشاهده و تجربه نموده است كه چگونه با رنج فراوان و حسرت بي‌پايان در اثر چشم‌پوشي از خورد و خوراك مورد علاقه و مالوف خود به سرعت چند كيلوگرمي از وزن خود را كاهش مي‌دهند، ولي به محض قطع برنامه اجرايي خود مجدداً وزن از دست‌رفته در كوتاه‌ترين زمان جبران مي‌شود حتي گاهي خيلي بيشتر از مقدار وزن كاهش‌داده شده افزايش وزن پيدا مي‌كنند. چه اتفاقي افتاده و كجاي كار درست نبوده است؟

بررسي وضعیت اینگونه افراد نشان‌دهنده اين موضوع مي‌باشد كه فرد رژيم‌دهنده برنامه‌اي را تدوين و توصيه نموده كه ميزان انرژي را خيلي بيشتر از حد معمول كاهش داده و با حذف برخي از گروه‌هاي هرم غذايي، آن را از بعد تنوع بسيار محدود کرده و گروهي از مواد مصرفي روزمره را نیز به‌طور كلي ممنوع کرده اند. گرچه چنين برنامه‌هايي در كوتاه‌مدت اثر خود را به صورت كاهش وزن و تعديل سايز نمايان كرده و تحسين رژيم‌گيرنده و اطرافيان  را برانگيخته و ديگران را نيز جهت مراجعه به اين فرد غيرمتعهد و متخصص ترغيب نموده، ولي در وراي موفقيت‌هاي صوري و ظاهري يك سلسله رخدادهاي منفي به‌صورت زنجيره‌اي در سيستم‌هاي متابوليكي فرد رژيم‌گيرنده فعال گرديده كه ساده‌ترين آنها احساس خطر مكانيسم‌هاي غيرارادي مسوول حفظ فعاليت‌هاي حياتي فرد مي‌باشد كه آژير آماده‌باش را به صدا درآورده و اعلام وضعيت اضطراري نموده، در اين حالت شعله موتور بقاء زندگي را به ميزان قابل توجهي كم كرده و برنامه صرفه‌جويي را جايگزين رفاه و پرنعمتي قبلي نموده است. پيامد چنين تغيير جهت متابوليكي، فرد را به افزايش تخليه بيش از معمول آب بدن، تحليل بافت‌هاي عضلاني و كاهش ميزان 30-35 مصرف انرژي پايه تا ميزان 35 درصد نسبت به قبل از آغاز اجراي اين رژيم‌ها وامي‌دارد.

در اين آشفته‌بازار ايجادشده تحت تأثير اجراي انواع رژيم‌هاي نامتعادل و نامتناسب تنها چيزي كه دست نخورده باقي مانده و ابداً از مقادير آن كاسته نخواهد شد، چربي‌هاي انباشته‌شده در بدن فرد مي‌باشد، چرا كه برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت ناشي از نرم‌افزارهاي تدوين‌شده از دوران بشرهاي اوليه حفظ و صرفه‌جويي در قبال چربي‌هاي موجود در بدن را به‌عنوان مخازن انرژي بسيار مهم تداوم حيات در قحطي‌هاي گسترده‌تر تلقي مي‌نمايد و با عكس‌العمل مناسب، ادامه زندگي را در صورت طولاني شدن عدم دريافت غذاي كافي امكان‌پذير مي‌كند تا زندگي كماكان تا دستيابي به منبع غذايي جديد به سير خود ادامه دهد.

 

 

البته تا زماني كه چنين برنامه‌هاي تغذيه‌اي غلط، به صورت بي‌رويه و غيرعلمي ادامه داشته باشد، كاهش وزن تا نقطه set point يا حد تعيين‌شده (يعني هر فردي تحت تأثير كنترل‌هاي دروني موروثي خود ميزان معين و مشخص از چربي‌ها را ذخيره مي‌كند و رفتارهاي تغذيه‌اي فردي را مشخص مي‌سازد) ادامه دارد و سپس كاهش وزن متوقف مي‌شود تا رژيم‌گيرنده از اين عدم موفقيت خسته شود و از گرسنگي به جان آيد و لاجرم چنين برنامه نامتعادلي را رها سازد و به تغذيه قبلي خود بر‌گردد. در اين زمان بافت‌هاي گرسنه و سلول‌هاي رياضت‌كشيده بدون درنگ و به سرعت باورنكردني سرمايه‌هاي از دست داده را مجدداً پس‌انداز نموده و حتي بهره آن را نيز محاسبه كرده و به وزن و سايز از دست رفته مي‌افزايند. فردي كه دچار اين دور باطل مي‌شود، وقتي مشاهده مي‌کند كه به جاي آب به سراب رسيده و در عوض دستيابي به موزوني اندام، خيلي بيشتر از قبل تناسب بدن خود را دچار آشفتگي و مخاطره نموده، لذا خواه‌ناخواه يك‌بار ديگر به اجراي رژيم جديد سخت‌تر از قبل مبادرت مي‌ورزد و بازي از نو آغاز مي‌گردد، ولي بدون نتيجه قابل توجهي نه تنها اين بار وزن در قبال برنامه توصيه‌شده تغيير ناچيزي را نشان مي‌دهد، بلكه فشار غير قابل تحملي را به تمام وجود فرد رژيم‌گيرنده از منظر جسمي و اختلالات رواني وارد مي‌سازد.

ايستگاه دوم: نفس اماره يا هوي و هوس درون

اجازه مي‌خواهم خودم را معرفي نمايم؛ در كنار شخصيت فرشته‌خصال شما، شيطان يا ديو هوس پليد و گمراه‌كننده هستم كه لذت‌خواهي و لذت‌جويي و تن‌آسايي را به شما تحميل مي‌نمايم. من اصلاً قسمتي از وجود شما هستم، چه بخواهيد و چه نخواهيد.

اين منم كه به شما ديكته مي‌كنم به لذت‌جويي، لذت‌خواهي و تن‌آسايي بپردازيد. برنامه‌هاي پياده‌روي، شنا، ورزش و كوهنوردي شما را چنان برهم مي‌زنم كه ترجيح مي‌دهيد جلو تلويزيون ولو شده ورزشكاران را مشاهده كنيد و يا از برنامه‌هاي سرگرم‌كننده ديگري استفاده نماييد و در حين تماشاي اين برنامه‌ها مشت‌مشت آجيل، بستني، ساندويچ، شيريني و شكلات و لحظه به لحظه نوشابه و شربت ميل كرده و جسم خود را با انرژي‌هاي مازاد بر نياز انباشته سازيد. آري، اين منم كه شما را به خوردن شيريني‌جات و ساندويچ‌هاي پرچرب وامي‌دارم.

مخصوصاً بازار بنده وقتي پررونق مي‌شود كه شما در وضعيت استرس، اضطراب، افسردگي و غم و اندوه قرار داشته باشيد يا به اميد دستيابي به اندام موزون‌تر يا تعديل و تسكين يك بيماري، تحت رژيم خاص قرار داشته باشيد كه به‌طور قطع دستاوردهاي من بيشتر بوده و موفقيتم در قبال نيست و نابود كردن توصيه‌هاي منطقي شخصيت حريفانم كه دستيابي به سلامتي و حفظ اندامتان را يادآوري مي‌نمايند، بيشتر خواهد بود، زيرا نفوذ من خيلي چشم‌گيرتر بوده و وسوسه‌هاي پاسخ به لذت‌جويي اثربخش‌تر عمل مي‌كند. به اين ترتيب براي شما لذت آني ولي حسرت دائمي فراهم مي‌كنم.

البته فكر نكنيد من از روي بدجنسي و غرض‌ورزي چنين به جان شما افتاده‌ام. من هم با منطق خود مي‌خواهم به شما ياري برسانم و از فشارهاي عصبي، غم و غصه‌هاي شما بكاهم و سعي مي‌كنم دم را غنيمت شمرده و لحظه‌هاي زمان حالتان را لذت‌بخش‌تر نمايم. نمي‌دانم چرا هيچ‌كس مرا نمي‌فهمد و قدرم را نمي‌شناسد و از خودتان گرفته تا اطرافيان دور و نزديكتان بر من لعن و نفرين مي‌فرستيد. شما نيز به محض رهايي از غم و غصه و افسردگي، انگشت ندامت را با دندان حسرت مي‌گزيد. كه باز دامن از دست داده و به ديو هوي و هوستان ميدان داده‌ايد. من اعتراف مي‌كنم كه شما را تنبل، تن‌پرور و حريص به خوردن و نوشيدن مي‌نمايم، اما به شما قول مي‌دهم در مواردي كه مي‌خواهيد وزن كم نماييد يا ورزش مناسبي كنيد كمكتان كنم، به شرط آنكه عاقلانه تصميم گرفته و منطقي‌تر اقدام نماييد و بدون اينكه چشم و گوش بسته اسير تبليغات اغواكننده و دور از واقعيت شويد و خودتان را زير فشار قرار بدهيد، از يك برنامه متناسب، متعادل و متنوع بهره گرفته و با صبر و حوصله به آرامي كيلوهاي اضافي خود را با ايجاد يك بيلان منفي سبك  بتوانید در هفته 250 گرم، 500 گرم يا حداكثر يك كيلوگرم از وزنتان بكاهيد، ولي در جهت حفظ دستاوردهاي ارزشمندتان بايد در قبال توصيه‌هاي غيرمنطقي و تعارفات به ظاهر مشفقانه و اشتهابرانگيز اطرافيان و همكارانتان، سرسختانه مقاومت نشان بدهيد.

دکتر سید ضیاءالدین مظهری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حاضرین در سایت

17  مهمان و 0 عضو حاضر هستند

آمار سایت

بازدیدکنندگان
348
مطالب
851
پیوندها
17
بازدیدهای محتوا
3349118