سایت دکتر مظهری

استفاده از داروهای تأیید شده و معتبر كه باید به توصیه پزشكان مصرف شود، برای افرادی تجویز می‌شود كه نمایه توده بدنی آنها بالاتر از ۳۰ باشد؛ یعنی افراد باید در مرحله چاقی درجه ۲ قرار داشته باشند و به بیماری خاصی هم مبتلا نباشند
تبلیغات گسترده و فریبنده سایت‌های تبلیغاتی و شبكه‌های ماهواره‌ای در حالی به مصرف چشمگیر انواع داروهای لاغری در كشور دامن زده است كه متخصصان با صراحت بر بی اثر بودن و عوارض خطرناك این داروها تأكید دارند.
دكتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه، به خبرنگار ما گفت: با وجود توصیه ها و هشدارهای جدی از سوی رسانه های گروهی و پزشكان درباره عوارض خطرناك مصرف داروهای لاغری بی اثر در سال های اخیر شاهد افزایش تعداد مصرف كنندگان هستیم.

وی با بیان این كه چاقی یكی از مشكل های اساسی مردم در كشورهای مختلف جهان است، افزود: مردم و مصرف كنندگان این نوع داروها باید بدانند كه چاقی خزنده می آید و گزنده می‌رود.

این در حالی است كه تمامی مجامع معتبر علمی، پزشكی جهان همواره بر این نكته تأكید دارند كه تاكنون هیچ داروی لاغری در جهان تهیه نشده است كه بدون رژیم غذایی مناسب و ورزش اثرگذار باشد. دكتر مظهری تأكید كرد: اغلب داروهای لاغری كه معمولاً هم از سوی مردم خودسرانه مصرف می شوند، كاهش آب بدن در كوتاه مدت را به دنبال دارند. از این رو مصرف كنندگان تصور می كنند كه داروها اثر مطلوب به دنبال داشته اند؛ بی آن كه بدانند چگونه سلامتی خود را به بازی گرفته اند.

مردم به دنبال راه های میانبر نباشند

متخصص تغذیه و استاد دانشگاه در ادامه افزود: اغلب افراد چاق یا كسانی كه نگران اضافه وزن هستند، بدون توجه به رعایت رژیم غذایی و ورزش مداوم به مصرف انواع مواد خوراكی و نوشیدنی ها می پردازند. بعد هم به جست وجوی راه های میانبر و كوتاه مدت برای كاهش وزن می پردازند. حال آن كه علم پزشكی به روشنی ثابت كرده است كه اضافه وزن خزنده و آرام می آید و در صورت بی توجهی و سهل انگاری گزنده خارج می شود.

دکتر مظهری متخصص تغذیه تصریح كرد: راه های میانبر همواره برای مردم جذاب است، اما آنان باید بدانند كه بهترین و مفیدترین روش ها برای لاغری و تناسب اندام پرهیز از مصرف هله هوله...، تغذیه مناسب، ورزش مداوم و بهره مندی از نظرات پزشكان و متخصصان است.

همچنین به مردم هشدار داد: به هیچ وجه داروهای لاغری را از آرایشگاه ها، باشگاه های ورزشی، عطاری ها و سوپرماركتها مخصوصا سفارشات تلفنی و اینترنتی عرضه شده توسط موتور سواران؛ خریداری نكنند چرا كه داروها فقط بنابر ضرورتی و با تشخیص متخصص  از داروخانه ها، تهیه و مصرف شود.

چه گروهی داروی لاغری مصرف كنند

كارشناسان می گویند: استفاده از داروهای تأیید شده و معتبر كه باید به توصیه پزشكان مصرف شود، برای افرادی تجویز می شود كه نمایه توده بدنی آنها بالاتر از ۳۰ باشد. یعنی افراد باید در مرحله چاقی درجه ۲ قرار داشته باشند و به بیماری خاصی هم مبتلا نباشند. به همین سبب به افرادی كه از اضافه وزن اندكی برخوردارند، توصیه می شود از این نوع داروها استفاده نكنند.

در حال حاضر تعداد اندكی از قرص های لاغری موجود در بازار از سوی سازمان های معتبر تأیید شده اند كه مصرف آنها نیز برای مدت كوتاهی مجاز است، بیشتر داروهای مزبور نیز قرص های ضداشتها هستند كه باید از سوی پزشكان و به مقدار لازم تجویز شوند.

عوارض مصرف داروهای لاغری

دكتر جمشید نصیری، متخصص گوارش و آندوسكوپی، نیز گفت: افزایش ضربان قلب و فشارخون، تعریق زیاد، یبوست، كم خوابی، تشنگی مفرط، گیجی، سردرد، اضطراب و خشكی دهان از مهم ترین عوارض مصرف داروهای لاغری به شمار می روند.
وی افزود: برخی از داروها برای پیشگیری از جذب و ذخیره چربی در بدن مورد استفاده قرار می گیرد به همین سبب اگر مصرف آنها به شكل اصولی صورت نگیرد، منجر به جذب نشدن مواد لازم بدن مثل ویتامین ها و املاح و مواد مغذی می شود.
وی تصریح كرد: داروهای تجاری كه هم اكنون به عنوان داروهای چاقی و لاغری در بازار وجود دارند، به هیچ وجه مورد تأیید پزشكان نیست چرا كه تاكنون هیچ گزارش علمی و مستند درباره اثرات این داروها ارائه نشده است.
به گفته دكتر نصیری متخصصین و پزشكان به هیچ عنوان بدون در نظر گرفتن وزن، سن، موقعیت و شرایط جسمانی، زمینه های بیماری و داروهای مصرفی افراد، رژیم های غذایی یا لاغری را تجویز نمی كنند، چرا كه تداخل غذا و دارو ممكن است عوارض جبران ناپذیری برای افراد ایجاد كند.

وی خاطرنشان كرد: هم اكنون برخی از داروهای خارجی لاغری موجود در بازار نیز حاوی مواد مخدر هستند كه مصرف آنها زیان های جبران ناپذیری به دنبال دارد.

به گفته این متخصص گوارش، برخی از داروهای لاغری نیز با انجام فرآیند تخدیر بر روی سلول های معده افراد اسید ترشح می كنند كه در نتیجه احساس گرسنگی را كاهش می دهند. اما در مقابل سبب افزایش تجمع مواد زاید ناشی از سوخت وساز آن ماده در خون می شوند. مصرف این قرص ها نیز در نهایت به دلیل وجود مواد مخدر، مصرف كننده را وابسته و در نتیجه معتاد به مصرف این قرص ها می كند كه به طور یقین عوارض و خطرات فراوانی نیز برای افراد به دنبال دارد.

اثرات كوتاه مدت داروها

دكتر نصیری با بیان این كه اثرات داروهای لاغری كوتاه مدت است، خاطرنشان كرد: اگر فرد بخواهد پس از كاهش وزن، برای مدت طولانی وزنش ثابت بماند، باید در تمام مدت مصرف قرص، عادت های غذایی اش را نیز تغییر دهد و فعالیت ورزشی منظم داشته باشد تا پس از قطع دارو با پرخوری به وزن سابق بازنگردد.

وی گفت: داروهای ضداشتها نیز برای همه افراد توصیه نمی شود. افراد سالخورده و كودكان نیز نباید از این داروها استفاده كنند. زنان شیرده، افراد مبتلا به فشار خون، دیابت، بیماران قلبی، عروقی، كلیوی، مبتلایان به سردردهای میگرنی و فشار خون نیز حتماً باید قبل از رژیم لاغری و مصرف انواع داروها و قرص های مربوطه با متخصصان و پزشك معالج مشورت كنند.

قبل از خوردن هر گونه قرص لاغری حتماً این مطلب را بخوانید

مردم، حاضرند مبالغ گزافی را بپردازند تا فقط چند کیلوی ناقابل از وزنشان را کم کنند. وقتی هم ازمتخصص تغذیه درخواست رژیم غذایی می کنند، دائماً این سوال را می پرسند: دکتر، نیازی به مصرف دارو نیست؟ قرص لاغری تجویز نمی کنید؟! اما به راستی چه دارویی بهتر است؟

متخصصین تغذیه تحت هیچ شرایطی بدون در نظر گرفتن سن، وزن، موقعیت های فیزیولوژیکی رژیم غذایی یا داروهای لاغری را حتی اگر مورد تأیید باشند، تجویز نمی کنند زیرا تداخلات غذا و دارو ممکن است عوارض جبران ناپذیری را در آن مدت برای فرد مصرف کننده ایجاد کند یا بیماری زمینه ای او را تشدید کند. به طوری کلی داروهای لاغری از طریق 4 مکانیسم موجب لاغری می شوند: برخی داروها بر سیستم اشتها و مرکز آن در مغز تاثیر گذشته و موجب کم خوراکی می شوند. برخی دیگر، اصطلاحاً ترموژینک بوده و با افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن، موجب لاغری می شوند. در دسته دیگر، با افزایش دفع آب بدن، لاغری حاصل می شود و گروه دیگر هم موجب کاهش جذب چربی شده و با دفع چربی مصرف شده، مانع اضافه وزن می گردند.

از بین داروها، زنیکال، سیبوترامین و تنوایت تقریباً راحت تر از سایر داروها، در داروخانه های ایران یافت می شوند. نکته مهم این است که حتی این داروها برای کمک به کاهش وزن، باید در کنار رژیم کم کالری و ورزش مورد استفاده قرار گیرند و نه به جای آنها.

معروف ترین داروی لاغری

این دارو کهنام ژنریک آن Orlistat می باشد، در سال 1999 توسط سازمان نظارت بر غذاها و دارو آمریکا مورد تایید قرار گرفت. این داروها از گروه داروهای کاهنده جذب چربی هاست. در مطالعه ای که در مورد تاثیر این دارو به نشان داد، پس از 2 ماه مصرف زنیکال در کنار رژیم کم کالری، وزن شرکت کنندگان حدود 6 کیلوگرم کاهش یافته و در صورتی که استفاده از یک رژیم کم کالری تنها کاهش وزنی 2/5 کیلوگرمی را موجب گردید. این دارو به صورت کپسول های 120 میلی گرمی در بازار موجود است مصرف گردد و توصیه می شود که بیش از 1 تا 3 ماه دریافت نگردد. با وجود همه اینها این دارو نیز بدون عارضه نیست.

دکتر مظهری می گوید: «مصرف زینکال به دلیل عدم جذب چربی ها موجب دفع مدفوع پرچرب شده و بوی بسیار زننده ای را ایجاد می کند. سردرد و کاهش جذب ویتامین های محلول در چربی (ویتامین های E، D، A و K) نیز از دیگر عوارض شایع این داروهاست بنابراین حتماً باید مکمل آنها در طول درمان با این دارو و تجویز بشود و 2 ساعت پس از مصرف دارو دریافت گردد.» به طور کلی در 3 هفته اول مصرف زنیکال، عوارضی چون دفع مدفوع مکرر و چرب، اسهال، اضطراب، سرگیجه و ناراحتی های روده ای بروز می کند و در موارد نادری موجب خشکی پوست و اختلال در مفاصل می گردد.
این دارو، موجب کاهش قند خون می شود و بنابراین در بیماران دیابتی باید در مصرف انسولین و داروهای پایین آورنده قند خون تغییراتی ایجاد کرد و همین امر موجب می شود که نتوان آن را به راحتی برای این بیماران توصیه نمود. در ضمن احتمال بروز سنگ کلیه هم در افرادی که سابقه این مشکل را دارند، با مصرف زنیکال افزایش می یابد. به طور کلی مصرف این دارو برای کودکان، زنان باردار و یا شیرده، افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، بیماری های قلبی- عروقی و پرکاری تیروئید توصیه نمی شود و البته در افراد سالم هم حتماً باید تحت نظر پزشک تجویز شود. با تمام این توضیحات اگر باز هم به مصرف این دارو علاقه دارید، بد نیست این را هم بدانید که قیمت یک بسته 90 تایی آن یعنی برای مصرف یک ماه معادل 147000 تومان است. حالا اگر می توانید پولش را جور کنید، با پزشکتان تماس بگیرید!

دارویی بنام مریدیا

سیبوترامین هیدروکلراید، دارویی است که به نام تجاری مریدیا شهرت دارد. این دارو که در سال 1997 مورد تایید اداره نظارت بر غذا و دارو امریکا قرار گرفت. از طریق اثر بر مرکز اشتها که هیپوتالاموس وقاع است. باعث کم خوراکی شده و موجب لاغری می گردد. در یک بررسی 12 ماهه، میانگین کاهش وزن در بیمارانی که از کپسول سیبوترامین 10 میلی گرمی استفاده می کردند، در حدود 4/5 کیلوگرم در افرادی که از دوز 15 میلی گرمی استفاده می کردند، در حدود 6 کیلوگرم بود. در حالی که میانگین کاهش وزن در افرادی که فقط از رژیم کم کالری استفاده می کردند، 1/5 کیلوگرم بود.
توصیه شده است که این دارو بیش از مدت تعیین شده (معمولاً 1 تا 3 ماه) مصرف نشود، زیرا نه تنها اثری ندارد بلکه در برخی موارد افزایش وزن هم خواهد داشت. در ضمن این دارو قابلیت ایجاد وابستگی دارد و می تواند اعتیاد ایجاد کند.
سیبوترامین، عوارض جانبی معمولی نظیر خشکی دهان، سردرد، یبوست و بی خوابی را هم به همراه دارد و از آنجایی که موجب افزایش فشار خون جزیی می شود، برای افراد مبتلا به فشار خون توصیه نمی گردد. به طور کلی مصرف این دارو در افرادی که سابقه بیماری قلبی، بیماری کلیوی، کبدی، سنگ کیسه صفرا، بیماری های غده تیروئید و آب سیاه هستند، نیز توصیه نمی گردد. خانم های باردار و شیرده و بچه های زیر 16 سال و افراد بالای 65 سال هم نباید از این داروی لاغری استفاده کنند.

در مصرف تنوایت دقت کنید

نام ژنریک این دارو Diethylpropion- Hcl است که یک مهار کننده اشتها به شمار می رود و در صورت ابتلا به بیماری هایی نظیر فشار خون بالا، تیروئید پرکار، آب سیاه، دیابت، مشکلات روحی آترواسکلروز و حاملگی و یا شیردهی و حتی حساسیت و آلرژی باید از مصرف آن اجتناب نمود. از عوارض استفاده از آن اختلال در بینایی، خشکی دهان بی خوابی، بد خلقی و ناراحتی معدهاست که به طور خفیف در روزهای اول ظاهر می گردد. این دارو در مواردی نیز باعث تغییر میل جنسی، مشکلات ادراری و قلبی و امکان افزایش بیماری های ریوی (با مصرف دوز بسیار بالا) می شود. مصرف این دارو نباید بیش از 8 تا 12 هفته به طول بینجامد زیرا دارو اعتیاد آور است و وابستگی ایجاد می کند. تنوایت در بسته های 60، 30 و 90 تایی موجود بوده و مانند دو داروی قبلی گران است: 76000 تومان تا 148000 تومان. با این توضیحات، احتمالاً شما هم قید مصرف این داروها را زده اید. به هر حال حتی اگر وضع مالی مناسبی هم دارید و می خواهید از این داروها استفاده کنید، توجه داشته باشید که مصرف این قرص ها به تنهایی، اگر در رژیم غذایی خود تجدید نظر نکنید و برنامه ورزشی منظم را در دستور کار خود قرار ندهید، فایده چندانی نخواهد داشت. البته یک راه حل دیگر هم دارید که چندان هم عاقلانه نیست: دنبال قرص های لاغری بدون مجوز بروید.

لاغری به هر قیمتی؟

دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه می گوید: «طی این تحقیقات انجام شده در سال های گذشته، مشخص شده است که 13 درصد زنان ایرانی و 37 درصد زنان تهرانی چاق هستند. از آنجایی که زنان بیش از مردان به زیبایی و تناسب اندام خود توجه دارند، بیشترین تعداد مراجعین به مطب متخصصین تغذیه را تشکیل می دهند. در ضمن، بیشتر این افراد خواهان مصرف داروهای کمک لاغری هستند تا هر چه زودتر به هدف خود دست یابند و بدون توجه به مخاطرات مصرف این داروها، فریب افراد سود جو را می خورند. در میان داروهای لاغری چند دارو از جمله زایمکس و زنادرین و حتی قرص سرکه سیب در میان افرادی که اضافه وزن دارند و می خواهند وزنشان را کاهش دهند، معروف تر هستند، در حالی که هیچ یک از این داروها به تایید هیچ مرجع بهداشتی نرسیده اند.

لاغري در كسري از ثانيه؟

زندگی امروزی به قدری ماشینی شده که دیگر حتی برای روشن کردن چراغ اتاق هم کنترل از راه دور یا حس‌گرهای مختلف به بازار عرضه شده‌اند. به رغم راحتی و آسایش زیادی که این تکنولوژی‌ها به انسان ارزانی داشته و می‌دارد، در طولانی مدت آسایش حاصله با رنج و مشقت بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند قلبی و عروقی، سرطان، مشکلات مفصلی و چاقی جایگزین می‌شود که ناشی از اضافه وزن و بی تحرکی هستند. در این میان کم نیستند کسانی که دنبال رژیم‌های غذایی جادویی می‌روند. رژیم‌هایی که معمولاً هیچ پایه و اساس علمی ندارند و ظرف مدت زمان کوتاهی وزن بدن را کاهش می‌دهند که البته در کنار آن انواع داروها، کمربندها و غیره نیز به‌عنوان عوامل کمک کننده‌ي لاغری معرفی می‌شوند و گره ایجاد شده را کورتر می‌کنند.

 چگونه از شرّ چربی‌ها‌ي اضافي خلاص شویم؟

هر یک گرم چربی ذخیره‌اي، حدود 5/7 کیلوکالری انرژی را در بدن ذخیره می‌کند. تفاوت 5/1 کیلوکالری موجود بین یک گرم چربی خالص (9 کیلوکالری) و یک گرم چربی ذخیره شده در بدن به دلیل وجود مقداری آب در بافت چربی بدن است. جالب است بدانید چربی‌های ذخیره‌ای در بدن نه از طریق ادرار، نه مدفوع، نه تعریق و نه هیچ راه دیگری جز صرف شدن به صورت انرژی در بدن از بین نمی‌روند. بنابراین یک کیلوگرم بافت چربی در بدن حدود 7500 کیلوکالری انرژی در بدن ذخیره کرده است و کسی که به طور مثال 10 کیلوگرم اضافه وزن دارد 75 هزار کیلوکالری در بدنش به صورت چربی ذخیره شده است. این مقدار انرژی ذخیره شده در مقایسه با 2200 کیلوکالری (نياز متوسط یک فرد در روز‌) بسیار بالا است.

بهترین راه برای کاهش وزن پایدار و بدون عوارض، پیروی از یک برنامه غذایی مناسب، افزایش فعالیت فیزیکی و داشتن صبر و حوصله برای کاهش وزن تدریجی است. در نظر داشته باشید که بدن ما، تصور مشخصی از شرایط خود دارد و کاهش وزن شدید و بیش از نیم کیلوگرم در هفته با بر هم زدن تعادل سیستم‌های بدن عوارض شدیدی را به همراه خواهد داشت.

کم خوردن! به چه قیمتی؟

توجه داشته باشید که کم خوردن نه تنها انرژی دریافتی ما را کاهش می‌دهد، بلکه مقدار مواد ویتامینی و معدنی که انرژی تولید نمی‌کنند ولی برای عملکرد طبیعی بدن بسیار ضروری هستند را هم کم می‌کند. بنابراین در رژیم‌های کاهش وزن، به دلیل دریافت کم ریزمغذی‌ها (ویتامین‌ها و املاح معدنی) معمولاً كمبودهاي تغذيه‌اي ايجاد مي‌شود. به همین دلیل است بسیاری از افرادی که رژیم لاغری می‌گیرند، لاغر می‌شوند ولی با عوارض فراوانی مثل ریزش مو، کاهش ديد، افسردگی، ناراحتی‌های عصبی، مشکلات گوارشی، اختلالات پوستی و کاهش شفافیت و طراوت آن، برهم خوردن عادت ماهیانه در خانم‌ها و و غيره دست به گریبان خواهند بود. بنابراین به افرادی که می‌خواهند لاغر شوند توصیه می‌شود تحت نظر متخصصان تغذیه و بر اساس یک رژیم غذایی اصولی به این امر مبادرت ورزند.